Cristal Palace

PollekeAankondiging, Beschouwing, Collega's, Expo, Modernisme

In 2o21 is het exact 1oo jaar geleden dat ‘Bezette Stad’ van Paul van Ostaijen verscheen. Naast de expo ‘Paul van Ostaijen. Van kunstpaus tot einzelgänger’ in Walden, brengt Ronny Van de Velde in de Rossaert het verhaal van Cristal Palace, het iconisch Antwerps bordeel dat een inspiratiebron was voor vele kunstenaars. Walden leverde een bijdrage voor het boek bij de expo Cristal Palace of het verhaal van een lege ciderfles in een champagne-emmer’.

Glazen Kot

Matthijs de Ridder en Dennis Van Mol tonen in hun korte geschiedenis van het Cristal Palace aan hoe prostitutie al sinds de tweede helft van de 19e eeuw verweven is met het verlangen van artistieke vernieuwers naar een nieuwe wereld. Nadat William Turner, Vincent Van Gogh en Félicien Rops het terrein al hadden verkend liet ook Paul van Ostaijen zich – net als als Rik Wouters, James Ensor en Paul Joostens – naar dit ‘Glazen Kot’ slepen. Dit inspireerde hem tot een aantal van de meest sprekende passages uit Bezette Stad. Tegelijkertijd nam de strijd tussen Goed en Kwaad hier Bijbelse proporties aan.

Geschiedenis van de prostitutie

Vertrekkend van het mythische Antwerpse Cristal Palace, schetst Xavier Canonne de geschiedenis van de prostitutie van de oudheid tot het meer recente beleid in Antwerpen. Prostitutie is een maatschappelijk fenomeen en van oudsher gaan prostitutie, macht en religie hand in hand. Ook de spanning tussen abolitionisten en zij die streven naar een menswaardige regeling is een constante.

Buurt rond de Sint-Pauluskerk

Frank Van Eeckhout heeft het over ‘Het Kristallen Paleis en de feestelijke verbeelding van Paul Joostens (1917-1925)’. Hij toont aan hoe de avant-garde in Antwerpen eerst een doorbraak kende rond de figuur van Paul van Ostaijen en in de jaren 1920 een gouden tijd beleefde. Net als voor van Ostaijen, was de stad voor Paul Joostens een markant gegeven in zijn leven en werk. Het Cristal Palace en de buurt rond de Sint-Pauluskerk speelden voor Paul Joostens een bijzondere rol en verbonden zijn persoonlijke geschiedenis met die van de stad.

‘Diep in m’n hart hield ik van schilderkunst’

PollekeAankondiging, Collega's, Interview

Frank Demaegd werkte aanvankelijk als stedenbouwkundige, maar we kennen hem anno 2019 vooral als galerist. Zijn Zeno X Gallery herbergt al enkele decennia de fine fleur van de hedendaagse Belgische kunst. Van Raoul De Keyser, Luc Tuymans en Michaël Borremans tot Dirk Braeckman. Van die laatste opent op 18 september een nieuwe tentoonstelling in Borgerhout. Voldoende stof voor een wervelend gesprek met de sterke man achter dit succesverhaal.

>> Klik hier om het volledige artikel te lezen.

Pieter Brueghel de Oude

PollekeAankondiging, Beschouwing, Expo, Over kunstenaars

De ster van Pieter Bruegel de Oude (ca. 1526/30-1569) schittert 450 jaar na zijn overlijden als nooit tevoren aan het firmament van de westerse kunstgeschiedenis. Het oeuvre van deze buitengewone en veelzijdige oude meester kon de voorbije decennia niet alleen in onze contreien op veel aandacht rekenen. Recent nog spaarde men in Wenen moeite noch middelen voor een ravissante retrospectieve. Viva Bruegel dus. Nu ook in Antwerpen, en de rest van Vlaanderen.

>> Klik hier om het volledige artikel te lezen.

Zwart

PollekeColumn

De geur van zwart is me dierbaar. Ik koester hem in vele gedaanten. Het meest nog wanneer hij me onverhoeds tegemoetkomt, uit mijn eigenste verre of nog verdere verleden, als een dampende herinnering. Maar vaak is hij het ook die me staande en gaande houdt, kop na kop, zoals nu terwijl ik dit artikel schrijf. En soms, of eigenlijk altijd, maar dat weet hij verduiveld goed te verbergen, houdt hij me gaande door zich grijnzend voor me uit te strekken.

>> Klik hier om de volledige tekst te lezen (uit de reeks ‘Woord verklaard’)

‘Arthusiasm’ op het Nieuw Zuid

PollekeAankondiging, Collega's, Interview

De Londense kunstgoeroe Charles Saatchi omschreef zichzelf ooit als een ‘artoholic’. De Antwerpse galeristen Sofie Van de Velde en Jason Poirier dit Caulier houden het liever bij een gezonde dosis ‘arthusiasm’. Al ruim twee jaar delen Gallery Sofie Van de Velde en PLUS-ONE Gallery één ruimte op het Nieuw Zuid. Met dat unieke concept geven ze mee vorm aan het nieuwe stukje ‘stad’ waar het enthousiasme voor de kunst leeft. Want recent streek ook de nieuwe galerie van Tim Van Laere hier neer. Kortom: het Nieuw Zuid wordt een verzamelplaats voor hedendaagse kunst.

>> Klik op de titel om door te gaan naar het artikel.

Kleur

PollekeColumn

‘Wat denk je?’, vroeg het snapshot dat zij die ik liefste noem, me stuurde. Driekwart van het beeld werd gevuld met een grauwgrijze tegelvloer. Alleen in de hoek linksonder drongen twee onvoorwaardelijk lentewitte benen het kader binnen. Ik zou ze buiten beeld aan geen ander willen toeschrijven dan aan haar en haar bloesemblanke billen en verder nog haar bos en duin waarin ik wel eens mag wandelen, verdwalen en verdwijnen. Aan de voeten onder die benen vlamden, in close-up, twee hakjes. Ze likten aan haar enkels, verlangend naar wat zich nog niet laat aanschouwen, zoals de hemel in het oosten net voor de zon opgaat. Haar vraag behoefde geen antwoord, maar wat ik dacht, was openhartig oranjerood.

>> Klik hier voor de volledige tekst (uit de reeks ‘Woord verklaard’)

Legoblok

PollekeColumn

In den beginne was er Duplo. Nog voor ik het woord in de mond kon nemen, lagen de logge legoblokken al uitgespreid over de roodbruine tegels van de linoleumkeukenvloer in het ouderlijke huis. Ze waren de bouwstenen van mijn vroegste herinneringen en alle andere verhalen die ik voorlopig kon verzinnen. Want nog voor de woorden even onvoorwaardelijk en weelderig bleken als de liefde van zij die me de taal leerde kennen, spraken de blokken boekdelen. Nog voor de woorden zich lieten optassen tot al dan niet fraai tegenspel aan vragen, verhitte verwachtingen en gespannen verlangens, vertelden de opeengestapelde stenen in verzadigde kleuren alles wat ik was en wilde worden. Herinneringen en droombeelden pasten netjes ineen; elk bouwwerk stond als een levensverhaal en was even waargebeurd als verzonne

>> Klik op de titel voor de volledige tekst (uit de reeks ‘Woord verklaard’, 1oo% EXPO)


Over de grenzen van architectuur, kunst en design heen

PollekeAankondiging, Collega's, Interview

Veerle Wenes is de sterke dame achter Valerie Traan. Tot 24 maart 2o19 liep in deze Antwerpse galerie een tentoonstelling waarin drie beeldend kunstenaars (Annemie Augustijns, Sofie Van der Linden en Katleen Vinck) zich laten inspireren door het werk van de Belgische meubelmaker en architect Willy Van Der Meeren (1923-2oo2). Bouwkunst, de titel van de expo, verwijst naar Van Der Meerens hekel aan woorden als architectuur of design. Maar het is ook een knipoog naar de identiteit van deze wondere plek waar de grenzen tussen architectuur, design en kunst keer op keer worden afgetast.

>> Klik hier om door te gaan naar het artikel.


2o jaar S.M.A.K.

PollekeExpo, Over kunstenaars

Voor ‘Highlights for a Future’, de overzichtstentoonstelling naar aanleiding van 2o jaar S.M.A.K., leverde Walden teksten voor de bezoekersgids.

Breugeliaans

PollekeColumn

De zon straalde schijnbaar nog onveranderlijker dan anders. Net als de laatste zomer was die van vijftien jaar geleden er een van overvloedig baden in licht, okselvijvers en de gloed van nieuwe, voelbaar verhitte herinneringen. Ik studeerde dat seizoen in Wenen, om een taal te leren waarin woorden, bijzinnen en koele zinnelijkheid zich laten opstapelen tot majestatische bouwwerken van storm, drang en lijdzame begeerte. Geen betere plek daarvoor, zo leek me, dan de hoofdstad van een voormalige dubbelmonarchie. Wenen, waarover Musil schreef dat de stad ‘schoon en oud, met haar architecturale praal, in de loop der tijden voortgekomen uit wisselende smaak, één groot getuigenis (is) van het vermogen lief te hebben en het onvermogen dat blijvend te doen’.

>> Klik hier om de volledige tekst te lezen (uit de reeks ‘Woord verklaard’, 1oo% EXPO)

Het museale parcours van Flor Bex

PollekeBeschouwing, Collega's, Interview

Flor Bex stond vanaf 1972 aan het hoofd van het Internationaal Cultureel Centrum en legde van 1987 tot 2002 mee de basis voor het huidige M HKA. ‘Ik ben bijzonder dankbaar dat ik in mijn carrier twee keer van een wit blad papier mocht beginnen’, benadrukt Bex. Op dat maagdelijk witte blad schreef hij meermaals een stukje kunstgeschiedenis. Uiteraard metJames Lee Byars, de kunstenaar waarover nu een grootse tentoonstelling loopt in het M HKA. Maar ook met Office Baroque, het gebouw aan de Ernest Van Dijckkaai dat Gordon Matta-Clark tot architecturale sculptuur omtoverde.

>> Klik hier voor het volledige interview

Flor Bex © Bob Van Mol

Beurs

PollekeColumn

Het was zoals gewoonlijk dertig oktober. In het beursgebouw dat tegenwoordig Antwerp Expo heet – wat abusievelijk de indruk kan wekken dat er ook al eens Antwerpse kunst om de kunst wordt getoond – stegen de spanning en de temperatuur gestaag. En dan moest de exclusieve massa genodigden, die buiten al geruime tijd het gure jaargetijde trotseerde, de standen met werk van naaisters, hobbykoks en allerlei literatoren nog overspoelen – om er zich lustig te laven aan het opgestapelde lettergoed, de bodemloze glazen, de gebakken lucht.

>> Klik hier voor de volledige tekst (uit de reeks ‘Woord verklaard’, 1oo% EXPO)

Ronny Van de Velde, verkenner van avant-gardes

PollekeAankondiging, Beschouwing, Collega's, Interview

De peetvader van de Belgische kunsthandel zit op zijn vijfenzestigste allesbehalve stil. Ronny Van de Velde laat dit najaar het ene tentoonstellingsproject op het andere volgen. Als kers op de taart staat een grootse tentoonstelling op het programma over de negentiende-eeuwse wortels van dada en avant-garde. Reden genoeg om kennis te maken met de Antwerpenaar die al decennia de vlag van de artistieke voorhoedes verdedigt en hoog houdt.

>> Klik voor het volledige interview

‘We zijn allemaal kinderen van de leegte’ (Axel Vervoordt)

PollekeAankondiging, Beschouwing, Collega's, Interview

Axel Vervoordt heeft het als goeroe van de goede smaak tot in de huiskamers van de groten der aarden geschopt. Van Calvin Klein en Robert de Niro tot Kanye West en Kim Kardashian. Zijn interieurs zijn een gesamtkunstwerk waarin de grenzen van tijd en ruimte worden afgetast. Vervoordt timmert al decennia aan zijn weg, en is nog altijd bezeten door zijn vak. Tijd heeft de man ook op zijn zeventigste niet te veel. Te midden van de waan van zijn dag kon ik hem even spreken. Aanleiding is het onlangs verschenen boek Verhalen en reflecties. Daarin vertelt Vervoordt over sleutelmomenten uit zijn leven. En over de vriendschappen die hem mee hebben gevormd.

>> Klik hier voor het volledige interview

Endi Poskovic over Jac Boonen

PollekeBeschouwing, Modernisme, Over kunstenaars

Endi Poskovic, graficus en professor aan de University of Michigan, schreef een tekst over de rol die Jac Boonen inneemt in de grafische kunst tijdens het interbellum. ‘Jac Boonen may be one of the most radical voices of the interbellum era, an artistic paragon of Belgian and thus European printmaking.’ De tekst is een commentaar op de expo die liep in Walden van 19 april tot 12 mei en die ‘proposes to shift a perception and to contribute to an important new discourse on this unique figure in Belgian and European graphics of the interbellum era’.

 

Klik op de titel voor de tekst van Endi Poskovic (Engelse tekst).

Muze

PollekeColumn

Ze kijkt met ingehouden adem. Alsof ze de tekening in de hal van het huis waarin we net zijn thuisgekomen voor de eerste keer ziet. De negen muzen staan er in hun naakte potloodlijnen nochtans al een kleine eeuwigheid elegant tegen de muur geleund. Alleszins van voor onze geschiedenis hier begon. Half verscholen achter elkaar slaan ze geanimeerd gade hoe onze levens ‘s morgens een eigen weg gaan. Om de verhalen en verlangens te verzamelen die we ‘s avonds als ons dagelijks brood zullen delen.

>> Klik op de titel voor de tekst (uit de reeks ‘Woord verklaard’, 1oo% EXPO)

Jacques (Jac) Boonen // brood & spelen

PollekeBespreking, Modernisme, Over kunstenaars

‘Bij het gadeslaan van de krioelende menigte heeft mij steeds een ontzaglijke weemoed aangegrepen, en een gevoel van vervreemding.’ (Jac Boonen) Walden gaat op zoek 

naar een ruimer perspectief op de historische avant-garde. En naar een generatie grafici die het experiment met de moderne -ismen voortzette in een maatschappij onder hoogspanning. Jac Boonen is daar een bijzonder voorbeeld van. Aan hem werd de derde Walden-expo gewijd.

Klik op de titel voor de tekst over deze markante graficus.

Adriaan Raemdonck over vijftig jaar De Zwarte Panter

PollekeAankondiging, Beschouwing, Collega's, Interview

Adriaan Raemdonck timmert weldra vijftig jaar aan zijn biotoop. Zijn aards paradijs in het hartje van Antwerpen. Gezeten tussen werken van Fred Bervoets, Hugo Claus, Jan Cox, Marcel Van Maele, Jan Vanriet en zovele anderen praten we drie uur lang over galerie De Zwarte Panter, over de oude en de alombekende in de Hoogstraat. Correctie: Adriaan praat, ik luister en schrap een voor een mijn vragen. Soms blaft een telefoon die ons terugbrengt naar de waan van alledag. Naar de beslommeringen waaruit een onvoorwaardelijke liefde blijkt voor de kunstenaars uit zijn stal.

>> Klik op de titel voor het volledige interview